Groepsschematherapie
In onze praktijk bieden wij een dertig-sessiesprotocol schematherapie groep aan voor cluster C persoonlijkheidsproblematiek. Deze groep is bedoeld voor cliënten met kenmerken van de vermijdende, afhankelijk en dwangmatige persoonlijkheidsstoornis of voor mensen met langer bestaande stemmings- en angstklachten en langer bestaande problemen en klachten waarbij eerdere behandeling onvoldoende resultaat bood. Het kan ook na een (geslaagde) behandeling van klachten toegepast worden, als er ruimte is gekomen voor verandering van de onderliggende patronen.
De groepssessies vinden plaats op woensdag van 9:30 tot 11:30 uur.
De groepsschematherapie duurt ongeveer een jaar. Elke drie maanden is er een in- en uitstroommoment van de groep. Om de paar weken heeft elke cliënt een individuele behandelsessie in plaats van een groepssessie. Vooraf stel je je eigen doelen op. Er wordt gewerkt vanuit een werkboek, waarin je ook thuis wekelijks aan de gang gaat. Na het groepstraject volgen nog vier maandelijkse boostersessies.
De behandeling is gericht op het leren opdoen van nieuwe ervaringen en het doorbreken van vermijding. Je leert patronen herkennen en veranderen. De behandeling gaat dus niet specifiek in op klachten of symptomen. Schematherapie gaat er van uit dat mensen gevormd worden door enerzijds temperament of aanleg en anderzijds door de ervaringen die ze in de kindertijd meemaken.
Om zich goed te kunnen ontwikkelen heeft ieder kind het nodig dat er in zijn jeugd in voldoende mate wordt voldaan aan de basisbehoeften:
- Veilige hechting, acceptatie, fysieke en emotionele verzorging.
- Autonomie, competentie en identiteitsgevoel.
- Realistische grenzen en zelfcontrole.
- Vrijheid in expressie van behoeften en emoties.
- Spontaniteit en spel.
- Zelfcoherentie, samenhangend beeld van jezelf en de wereld.
- Rechtvaardigheid
Een gezonde leefomgeving om in op te groeien heeft al deze basisbehoeften in voldoende mate in zich. Als er in het verleden te weinig aan je basisbehoeften tegemoet is gekomen, ben je deze basisbehoeften uit het oog verloren en lukt het je dus ook niet meer goed om daar in het hier-en-nu vorm aan te geven. Een tekort aan basisbehoeften leidt tot de ontwikkeling van patronen om het tekort in de vervulling van één van je basisbehoeften ‘op te lossen’ of ermee om te gaan. Deze patronen noemen we schema’s. Het is de bril waardoor je jezelf, de wereld en anderen bekijkt.
Bijvoorbeeld: stel dat je bent opgegroeid in een gezin waarin een van je ouders erg ziek was waardoor er geen ruimte en aandacht voor jou mogelijk was. De bril waardoor je kijkt, kan dan zijn: ik doe er niet toe, ik ben niet belangrijk (schema Emotioneel tekort). Of, als je in je jeugd bent misbruikt, vernederd en mishandeld, kan de bril waardoor je kijkt zijn: de ander is gevaarlijk/zal me iets aandoen (schema Wantrouwen/misbruik). Als een gevoelige plek bij je geraakt wordt en je het tekort in de vervulling van een basisbehoefte ervaart (deze pijn weer aangeraakt wordt) kun je op verschillende manieren reageren. De manieren waarop je reageert, staan centraal in deze behandeling. De manier waarop je reageert op je schema’s (ze vermijden, je eraan overgeven of juist doen alsof je het tegenovergestelde ervaart) maakt dat je in een intense gemoedstoestand schiet. Dat noemen we een modus. Een modus bestaat uit lichamelijke gewaarwordingen, gevoelens, gedachten en handelingen of gedrag.
De eerste stap in de behandeling is het herkennen welke modi jij hebt, hoe ze eruitzien en op welke momenten ze geactiveerd worden. Deze bewustwording is nodig om vervolgens te onderzoeken waarmee je modi samenhangen en waar ze vandaan komen. In dit deel van de therapie maak je contact met je onderliggende pijn en kun je ervaren wat je eigenlijk nodig hebt. Je kunt dan beter leren voor jezelf te zorgen. Je leert omgaan met de verschillende modi, ze te managen of te reguleren.
Lees meer over schematherapie op de website van de Vereniging voor Schematherapie